De noodzaak van voortdurende studie omtrent alle facetten van de materies behandeld door de vrije beroepsbeoefenaar zal zeker niet worden onderkend. De accountant, de bedrijfsrevisor, de belastingconsulent, de boekhouder en de boekhouder-fiscalist worden verondersteld een ruime kennis te hebben van het boekhoud-, vennootschaps-, handels-, sociaal- en fiscaal recht. Afhankelijk van de gekozen specialiteit zal de economische beroepsbeoefenaar naast de economische- en financiële aspecten een grondige kennis hebben van zijn voorkeur- of specialisatiematerie.
Kort samengevat kunnen wij bij benadering volgende indeling maken.
De (Gecertificeerd) Fiscaal Accountant zal als bedrijfsadviseur en economische bedrijfsarts vnl. de bedrijfseconomische problemen onder de knie hebben, wat betekent dat hij bijzondere aandacht moet hebben voor de financiële aspecten van de onderneming. De (externe) accountant is de externe financiële directeur van een KMO, hij adviseert de bestuursorganen. Dit betekent dat de accountant een allround opleiding moet hebben in alle hoger genoemde materies om een degelijk advies te kunnen verstrekken aan zijn opdrachtgever. De accountant zal voor specifieke problemen doorverwijzen naar specialisten terzake.
De wetgever heeft geoordeeld dat er nood was aan een onafhankelijke, niet bedrijfsgebonden expert om de financiële staat van de ondernemingen te certificeren. Deze rol heeft hij toevertrouwd aan de commissaris revisor.
Deze laatste staat garant voor de objectiviteit van de informatie, staat boven de belangenconflicten en is een onmisbare raadgever bij een groot aantal financiële beslissingen die een implicatie hebben op de toekomst van het bedrijf.
Naast het certificeren van de jaarrekening, is de bedrijfsrevisor werkzaam in andere domeinen verbonden aan de financiële bedrijfsinformatie. De wetgever eist zijn tussenkomst bij fusies, inberng in natura, bedrijfsherstructureringen en de informatie van de ondernemingsraden.
De belastingconsulent is de fiscale adviseur van de onderneming. Hij helpt de bedrijfsleider de (fiscale) bomen in het bos zien. De complexiteit van deze materie vergt dan ook een fiscale specialist op topniveau in de directe belastingen, BTW, alsook in de andere steeds maar nieuw opduikende indirecte belastingen.
De boekhouder is de registrator van financiële gegevens in en voor de onderneming. Deze vrije beroepsbeoefenaar is de zelfstandige boekhouder die een grondige kennis hebben zal van het boekhoudrecht. Hij zorgt voor een correcte opstelling van de financiële rekeningen.
De boekhouder-fiscalist is de vrije beroepsbeoefenaar die tevens boekhouder is en de zelfstandige ondernemer bijstaat bij het opstellen en indienen van de vele fiscale aangiften op basis van de boekhoudkundige inschrijvingen.
Naast de deontologische verplichtingen, ´zijnde min. 40 uur/jaar permanente opleiding´, die de diverse disciplinaire overheden , zijnde het Instituut van de Accountants en Belastingconsulenten, het Instituut van de Bedrijfsrevisoren en het Instituut van de Boekhouders en Boekhouder-fiscalisten opleggen, moeten de leden beroepsbeoefenaars permanent alert zijn en daarbij dagelijks hun kennis updaten door het lezen en bestuderen van technische en wetenschappelijke werken eigen aan hun beroep.
Bovenvermelde benamingen zijn sinds oktober 2020, onder het nieuwe instituut ITAA, aangepast naar (Gecertificeerd) Fiscaal Accountant
De beroepsvereniging ´VEVB´ biedt zijn leden jaarlijks een technisch rijk gevarieerd studieprogramma aan dat minimum 40 uur/jaar omvat. Leden beroepsbeoefenaars die geen voldoende permanente opleiding hebben zullen op de vingers getikt worden door de disciplinaire overheid.